Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada, Kurulun, vatandaşları mağdur edici davranışlar ve tüketici algısını manipüle edici fiillerle birlikte gündemine ilk kez yapay zekâ kullanılarak oluşturulan reklamları aldığı bildirildi.
Kurulun, eylül ayı toplantısında görüşülen 138 dosyadan 120’sini mevzuata aykırı bularak söz konusu reklam ve ticari uygulamalar hakkında durdurma cezasının yanında 12 milyon 231 bin 507 lira idari para cezası uyguladığının aktarıldığı açıklamada, teknolojik ilerlemeler sonucunda ticari reklamların oluşturulma ve tüketicilere sunulma şekilleri ile mecralarının çeşitlilik göstermeye başladığına işaret edildi.
Açıklamada, Kurul tarafından tüketicilerin satın alma kararlarını doğrudan veya dolaylı etkileyen, yapay zekâ tarafından oluşturulan içeriklerin incelemeye alındığı vurgulanarak, “Bu kapsamda Kurul toplantısında ‘ChatGPT’ isimli yapay zekâ uygulaması tarafından oluşturulan, rakip ürün veya firmalara göre üstünlük algısı içeren ifadelere yer verilen ve nesnel araştırma sonuçlarına dayanmayan tanıtımlarla ilgili 3 dosya hakkında idari yaptırım uygulanmıştır.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Örtülü alkol reklamlarına idari yaptırım
Açıklamada, son dönemlerde özellikle sosyal medya mecralarından ticari reklamı yasak olan alkollü içecek tanıtımlarının yapıldığının gözlemlendiğine işaret edildi.
Kurul tarafından gerekli inceleme ve tespit çalışmalarının gerçekleştirildiğinin bildirildiği açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Bu kapsamda, reklamı yasak olan bir alkollü içeceğin söyleşi-sohbet formatında tasarlanmış bir içerikle, ürün adına doğrudan yer vermeden dekor üzerine yerleştirilerek ürün ismi veya görseline yer verilmeksizin ürünle özdeşleşmiş sloganların kullanılması yoluyla tanıtımının yapılmış olduğu tespit edilmiş ve söz konusu örtülü reklamlar hakkında idari yaptırım uygulanmış bulunmaktadır. Reklam Kurulu tarafından bu ay gerçekleştirilen toplantıda, sıralama sonuçlarına ilişkin reklamlı içeriklerde ‘reklam’ olgusunun ortalama tüketici algısını istismar edebilecek şekilde açık ve anlaşılır olma kriterini karşılamaması nedeniyle idari yaptırım uygulanmıştır. Ticaret Bakanlığı olarak, tüketicilerin karar verme süreçlerinde manipülatif fiiller sonucu mağdur edilmemesi, tüketicilere erişimde ticari ahlaka uymayan eylemlerde bulunulmaması için çalışmalarımıza titizlikle devam edeceğiz.”
